Vans – historia marki i kultowe modele butów

Wspólną cechą wszystkich modeli vansów jest gumowa podeszwa. Miała być wygodna i solidna, co odróżniało ją od innych butów konkurencji. Dlaczego jednak buty marki Vans uznawane są dziś za kultowe?

Historia marki Vans

Vans to amerykański producent butów i ubrań do skateboardingu, z siedzibą w Santa Ana w Kalifornii. Założyciel marki, Paul Van Doren, nigdy nie przepadał za szkołą, więc jego matka zapisała go do pracy u Randy’ego, producenta obuwia. Tam zamiatał podłogi i robił buty. 16 marca 1966 r. na 704 East Broadway w Anaheim w Kalifornii bracia Paul Van Doren i James Van Doren oraz Gordon C. Lee otworzyli pierwszy sklep Vans pod nazwą The Van Doren Rubber Company. Pierwsze buty kosztowały klientów od 2,49 do 4,99 dolarów. Najciekawsze jest jednak to, że wszystkich 12 klientów, którzy kupili tego dnia buty, poproszono, by przyszli je odebrać po południu, gdyż dostępne w sklepie modele były jedynymi dostępnymi. Jak na ironię, tego dnia nie było też w kasie drobnych, więc klienci po zakupie zostali ponownie poproszeni, by przyjść po resztę następnego dnia. Po tym, jak ich synowie zainteresowali się skateboardingiem, James postanowił wyprodukować buty do jazdy na desce. Logo marki wykonał syn Paula, Mark Van Doren.

Ponieważ buty Vans były popularne wśród deskorolkarzy, Doren postanowił sponsorować najlepszych z nich, a oni cieszyli się już tylko z tego, że mogą otrzymać darmowe buty. W Vansach występował też Stacy Peralta – za 300 dolarów jako honorarium za reklamę. Już z końcem lat 70. Vans rozrósł się na całe Stany Zjednoczone. Zaczęto też produkować buty dla korzykarzy czy rowerzystów BMX. W 1991 roku Vans pojawił się na nowojorskiej giełdzie.

Vans Authentic

Pierwszym kultowym modelem butów Vans był #44, czyli Vans Authentic. Podeszwy były tu dwukrotnie grubsze niż w butach konkurencji, a płótno najsilniejsze z możliwych. Według Paula miały być „silne niczym czołg M4 Sherman”.

Vans Era

W 1976 roku z Vans Authentic powstał #95 – Vans Era, z wyściełanym kołnierzem i różnymi kombinacjami kolorów. Wtedy zadebiutowało także logo Vans Off The Wall, które możemy spotkać do dziś. To właśnie #95 są symbolem subkultury skate. Modele powstały przy współpracy profesjonalnych zawodników jak Tony Alva czy Stacy Peralta, którzy wybrali do ich stworzenia najlepsze elementy, które pasowały do uprawiania deskorolkarstwa.

Vans Old School

Rok później powstał model Vans #36, Old Skool, z pierwszymi wstawkami ze skóry i zwiększoną dzięki nim trwałością. Były to pierwsze buty Vansa z charakterystycznym „jazzowym paskiem”.

Vans Sk8-Hi

Z 1978 roku pochodzi model Vans Sk8-Hi (Style 38) z wysoką cholewą. Buty ponad kostkę odpowiednio stabilizują i chronią kostkę.

Vans Slip-Ons

W 1982 roku aktor Sean Penn na zlecenie firmy Universal pojawił się w klasycznych wsuwanych vansach w filmie Beztroskie lata w Ridgemont High (ang. Fast Times at Ridgemont High), co podniosło prestiż marki i pozwoliło sprzedać się temu modelowi w milionach sztuk.

Historia z happy endem?

Choć do dziś Vans to znana marka, nie obyło się bez potknięć. Przyczyniła się do tego zbyt duża dywersyfikacja i wprowadzenie linii ubrań, która jednak okazała się niewypałem i w latach 80-tych doprowadziła firmę prawie do bankructwa. W 1988 roku Paul Van Doren i Gordon C. Lee sprzedali firmę Vans firmie bankowej McCown De Leeuw & Co. za 74,4 mln USD, a w 2004 roku Vans ogłosił, że połączy się z VF Corporation z Północnej Karoliny. Vansy produkowane są nadal i cieszą się uznaniem mężczyzn, kobiet i dzieci dzięki stylowemu wyglądowi, ogromnemu komfortowi i przystępności cenowej.