Stres szkolny u dzieci – jak sobie z nim poradzić?
By Początek roku szkolnego to emocjonujący czas zarówno dla rodziców, jak i dzieci. Zaczyna się kolejny rok nowych wrażeń i przeżyć. Jak praca zawodowa u dorosłych, tak szkoła u dzieci może być czynnikiem stresogennym. Jak pomóc dziecku, kiedy obowiązki zaczynają je przytłaczać?
Trudny okres dla rodziców i dzieci
Rok szkolny to stresujący czas. Rodzice mogą czuć się przytłoczeni, ponieważ trzeba pogodzić obowiązki zawodowe z rodzinnymi. Stres przeżywają także uczniowie. Młodsze dzieci mogą obawiać się rozłąki z rodzicami, nieznanego środowiska, nowych nauczycieli. Starsi przejmują się ocenami, wizją egzaminów, presją rówieśników czy przeładowanym planem zajęć.
Istnieją pewne strategie, które pozwalają radzić sobie w stresujących sytuacjach. Obejmują one pracę nad pozytywnym nastawieniem, wyrobienie dobrych nawyków oraz technik relaksacyjnych.
Odpowiednie nastawienie
Jeśli rodzic sam nie radzi sobie ze stresem i trudnymi emocjami, trudno mu wymagać tego od dziecka. Dzieci, szczególnie te młodsze, jak gąbka chłoną przykład i rezonują z emocjami rodziców. Opiekunowie powinni pamiętać, że ważne jest nie tylko to, co mówią o szkole, ale też sposób, w jaki się wypowiadają. Liczą się gesty, mimika twarzy i emocje kryjące się za słowami.
Siła dobrych przyzwyczajeń
Każdy rodzic wie, jak trudno zmusić rano dziecko do wstania i przygotowania się do szkoły. W tym wypadku pomóc może konsekwencja. Stały, dający się przewidzieć grafik nie tylko zaoszczędzi dodatkowych stresów, ale wręcz przyczyni się u dzieci do poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji.
W celu ćwiczenia dobrych nawyków można wykorzystać różne „przypominajki”. U młodszych dzieci mogą to być kolorowe karteczki z narysowanymi lub wydrukowanymi codziennymi czynnościami, które dziecko powinno wykonać. Ważne jest, by umieścić je w widocznym miejscu, np. w formie magnesów na lodówkę.
Rodzice mogą również dać w tym dobry przykład, jeśli sami zadbają o dobre przyzwyczajenia. Jeśli dzieci zobaczą obowiązkowość i regularność u rodziców, będą bardziej skłonne zastosować ten sam mechanizm u siebie.
Technika uważności
Uważność to skupianie się na tym, czego doświadczamy w danym momencie. U dzieci świadomość siebie jest szczególnie ważna, jako że doświadczają ciągłych zmian, np. tych zachodzących w ciele. Jak pokazują badania, uważność może znacząco obniżyć poziom stresu, wzmocnić pewność siebie i pomóc w panowaniu nad sobą. Jak zastosować tę technikę w swoim życiu? Rodzice mogą pomóc dzieciom np. ucząc ich technik oddychania. Takie ćwiczenie trwa kilka minut i polega na świadomym oddychaniu, podczas którego dziecko może uporządkować swoje myśli i uspokoić się.
Kiedy nic nie pomaga
Emocje dzieci czasami trudno jest opanować. Stres szkolny może wynikać nie tylko z przeciążenia obowiązkami, konfliktów z rówieśnikami czy własnych ambicji. Zdarzają się sytuacje, w których problemy z nauką są konsekwencją trudnej sytuacji rodzinnej. Jeśli dziecko przez dłuższy czas wykazuje brak motywacji do nauki, unika chodzenia do szkoły, warto skorzystać z pomocy profesjonalisty, psychologa dziecięcego. Będzie on w stanie ustalić przyczynę problemu i zaproponuje skuteczną terapię lub techniki pozwalające radzić sobie ze stresem.